Γιώργος Λάππας

Φιγούρες και Σακίδιο με Αυτιά

19 Μαΐου, 2017 - 11 Ιουλίου, 2017

Πόρος

Πλατεία Αφων Βιρβίλη
18020 Πόρος

(+30) 22980 22401

Ώρες Λειτουργίας
Δευ-Κυρ:
11.00-13.00 &19.00-23.00

1950 - 2016. Ο Γιώργος Λάππας σαν Έλληνας της διασποράς χρησιμοποιεί έντονα τη γεωγραφία και τη χαρτογράφηση στο έργο του, μέσα στο οποίο τα τοπία μετατρέπονται σε χάρτη του κόσμου. Η ζωή του καθορίστηκε εντός των αναρίθμητων ταξιδιών του, ξεκινώντας από τον τόπο της γέννησής του το 1950 στο Κάιρο της Αιγύπτου. Το 1958 η οικογένειά του μετακινείται στην Ελλάδα όπου ο καλλιτέχνης ολοκληρώνει τις γυμνασιακές του σπουδές στην Αθήνα. Από το 1969 ως το 1973 σπουδάζει κλινική ψυχολογία στο Reed College στο Portland του Όρεγκον στην Αμερική. Εκεί ασχολείται με την έρευνα, όπου συμμετέχει σε ψυχιατρικά προγράμματα στις κλινικές του Salem στο Όρεγκον, το Σαν Φρανσίσκο και Σαν Ντιέγκο στην Καλιφόρνια. Το 1974 ως υπότροφος του Watson Foundation ταξιδεύει στην Ινδία συλλέγοντας ντοκουμέντα για την ινδική γλυπτική και αρχιτεκτονική. Ταξιδεύει στο Αφγανιστάν και την Περσία. Το 1975 φοιτά στο Architectural Association School of Architecture στο Λονδίνο και συνεχίζει τις σπουδές του με εκπαιδευτικό σεμινάριο στην Ιταλία. Από το 1976 ως το 1981 φοιτά στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με δασκάλους τους Γιάννη Παππά και Γιώργο Νικολαΐδη και αποφοιτά με άριστα 10 από τη σχολή. Το 1984 παίρνει υποτροφία του γαλλικού κράτους για την École nationale supérieure des Beaux-Arts στο Παρίσι, όπου σπουδάζει Γλυπτική. Το 1986-87 εργάζεται στη Γαλλία και την Αγγλία. Το 1991 με υποτροφία του Fondation Cartier βρίσκεται στο Jouy-en-Josas. Από το 1987 ως το 2016 διδάσκει στη βαθμίδα του Καθηγητή στο τμήμα Γλυπτικής της Σχολής Καλών Τεχνών στην Αθήνα, εισάγοντας μία εντελώς καινούρια και ριζοσπαστική μέθοδο για την εκπαίδευση των νέων καλλιτεχνών. Ενδιαμέσως συνεχίζει τα ταξίδια του, στον Καναδά, την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Ρωσία, τις Η.Π.Α., τη Βραζιλία, την Κορέα και σε όλη την Ευρώπη, και μη εγκαταλείποντας πλέον αυτήν του την ακόρεστη περιέργεια για τους τόπους βαδίζει προς τη δική του ουτοπία.

Η post mortem ατομική έκθεση του Γιώργου Λάππα παρουσιάζει τριάντα ένα έργα, γλυπτά, μελέτες και σχέδια, τα οποία καλύπτουν την περίοδο 1978 – 2015. Τα έργα αυτά συγκροτούν μια ενότητα η οποία επικεντρώνεται κατ’ αρχήν στην ανθρώπινη φιγούρα, θεματική πρωταρχική στο σύνολο της δημιουργίας του. Η ενότητα διακόπτεται ή και διανθίζεται από στοιχεία φαινομενικά εξωγενή, τα οποία όμως σηματοδοτούν μια χαρακτηριστική λειτουργική ιδιαιτερότητα του καλλιτέχνη: ο Γιώργος Λάππας έχει αφετηρία και ιδιοσυγκρασία οδοιπόρου, ταξιδευτή, περιηγητή. Η πορεία του δεν γνωρίζει όρια, γεωγραφικά, χρονικά, πολιτισμικά ή εθνικά· με τον ίδιο τρόπο, οι απορρέουσες καλλιτεχνικές δημιουργίες του υπερβαίνουν την αισθητή πραγματικότητα. Σήμα κατατεθέν της αναζήτησης αυτής ανά τα πέρατα του κόσμου, γνωστού ή νοητού, είναι το εμβληματικό "σακίδιο με αυτιά" – ώστε, ως απαραίτητο εξάρτημα του περιπατητή, να αντιλαμβάνεται και τον ελάχιστο ήχο του ανθρώπινου σύμπαντος.

Φιγούρες, σε μεγάλο και μικρό μέγεθος, από μπρούντζο, αλουμίνιο, ύφασμα, πλαστικό, ηλεκτρικές λυχνίες, απαρτίζουν τον γλυπτικό κόσμο του Γιώργου Λάππα. Τις πλαισιώνει ο εκθεσιακός χώρος, ως τμήμα ενός τοπικού παραδοσιακού σπιτιού. Εκεί ο "Καλλιτέχνης με τις Σκέψεις του" συνομιλεί με σαμάνους, ισορροπιστές, ταχυδακτυλουργούς, θεότητες. Οι φιγούρες αυτές "κινούνται" ή στέκουν στα άκρα της πραγματικότητας, αγνοώντας τους νόμους της φυσικής και της ισορροπίας. Το φυσικό σώμα καταργείται, η σκέψη, η μνήμη και η αφήγηση λειτουργούν με εσωτερική λογική, χωρίς αντιληπτή συνέπεια. Αναπάντεχα υλικά δημιουργούν μια αίσθηση παράδοξου, uncanny, η οποία ανακαλεί υποσυνείδητες ονειρικές συνδέσεις, δυσανάγνωστους συνειρμούς. Ο διάλογος ανάμεσα στον Αιγυπτιώτη Σόλωνα που αναπαύεται στις όχθες του Νείλου και στις φιγούρες- συνταξιδιώτες του, απρόβλεπτος για τον θεατή, στηρίζεται σε θεματικές αναφορές οι οποίες ανάγονται στις πολλαπλές αναγνωρίσιμες αφετηρίες του καλλιτέχνη.

Ανατολή και Δύση λειτουργούν καλλιτεχνικά με διακριτούς χαρακτήρες, αλλά και σε μια πρωτότυπη αρχέτυπη σύνθεση. Τα γλυπτά παραπέμπουν υπαινικτικά στην Αίγυπτο και στα ιερογλυφικά, στην Ινδία και στους ναούς των Βραχμάνων, προβάλλουν το παράδοξο και υπαινίσσονται την μαγεία - ως ενδείξεις, ίσως, μιας νοσταλγίας για ένα "μεταφυσικό" παρελθόν εν λειτουργία στις χώρες της Ανατολής. Η Δύση, αντιθέτως, επιβάλλει μια ορθολογική καταδυνάστευση η οποία στον καλλιτέχνη προκαλεί ένα "πένθος χώρου". Μοναδικό αντίδοτο σε αυτό είναι το έργο Τέχνης, ο μόνος τρόπος να γεφυρώσει τις αντιθέσεις, να οικειοποιηθεί το μη γνώριμο – δηλαδή, να περατωθεί "ο ξένος κόσμος". Οι σαμάνοι και οι ταχυδακτυλουργοί, οι ισορροπιστές-ακροβάτες, αλλά και οι μονόποδες και οι επικρεμάμενοι κηπουροί αφηγούνται παραστατικά την αέναη επιθυμία του ανθρώπου να υπερβεί τα εκάστοτε όρια –είτε πρόκειται για τον φυσικό κόσμο που τον περιβάλλει είτε για την πεπερασμένη νόηση και γνώση. Στην ίδια υπερβατική αντίληψη, ένα κάθισμα ή ένας αστέρας μπορούν να ισορροπούν πάνω στο κεφάλι μιας φιγούρας, επεκτείνοντας τα όρια και τις αντοχές του σώματος και επανερμηνεύοντας ελεύθερα την ορατή συμβίωση ανθρώπου και αντικειμένου.

Η έκθεση αυτή επιχειρεί να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα από την σύνθετη προσωπικότητα και την μακρά και επώδυνη αναζήτηση του Γιώργου Λάππα· ενός καλλιτέχνη ο οποίος "πολλὰ ἀνθρώπων ἴδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω" (Οδύσσεια α.3). Την εμπειρία αυτή έχει αποκομίσει και μεταδώσει με γνώση και φρόνηση σε όλη την καλλιτεχνική του πορεία.